Vernik
Pigment içermeyen bağlayıcı, çözücü ve katkı maddelerinden oluşan ve uygulandığı yüzeyde saydam bir katman meydana getiren boya türüne vernik denir.
Tanımlar:
-
Pigment: Boyaya renk ve örtücülük kazandıran toz hâlindeki kimyasal maddelerdir.
-
Bağlayıcı: Boyanın kurumasını, yüzeye yapışmasını, yayılmasını, sertliğini, esnekliğini ve fiziksel-kimyasal direncini sağlayan film tabakasını oluşturan ana kimyasaldır.
-
Çözücü (Tiner): Boyayı akışkanlaştıran ve uygulamadan sonra buharlaşarak yüzeyde film oluşumuna katkı sağlayan sıvı kimyasaldır.
-
Katkı Maddeleri: Küf ve güneş ışınlarına dayanıklılık gibi özel nitelikler kazandırmak amacıyla boyaya az miktarda eklenen kimyasal maddelerdir.
Vernik Çeşitleri
-
Selülozik Vernikler: Nitroselüloz esaslı, tek bileşenli ve fiziksel olarak kuruyan verniklerdir. Uygulayıcılar bu verniği selülozik tinerle inceltir. Hızlı kuruma özelliği sunar. Fiziksel ve kimyasal direnç seviyesi iyi olmakla birlikte parlaklık kaybına ve sararmaya karşı hassasiyet gösterir.
-
Sentetik Vernikler: Sentetik reçine içeren, tek bileşenli ve fiziksel kuruma sağlayan verniklerdir. Kullanıcılar bu verniği sentetik tinerle inceltir. Kuruma süresi uzundur. Fiziksel ve kimyasal dayanımı yüksektir. Parlaklık kaybı ve sararmaya karşı dirençlidir.
-
Su Bazlı Vernikler: Su ile inceltilen özel reçineler içerir. Tek bileşenli olup fiziksel kuruma gösterir. Uygulayıcılar bu verniği çevre dostu ve insan sağlığı açısından güvenli bulur. Ancak kullanım alanı sınırlıdır.
-
Poliüretan Vernikler: Poliüretan reçine esaslı, iki bileşenli ve kimyasal kuruma sağlayan verniklerdir. Tiner ve sertleştirici ile birlikte uygulanır. Fiziksel ve kimyasal dayanımı yüksektir. Parlaklık ve sararma eğilimi düşüktür. Mobilya sektöründe yaygın şekilde kullanılır.
-
Polyester Vernikler: Polyester reçine içeren, iki bileşenli ve kimyasal olarak kuruyan verniklerdir. Tiner ve sertleştirici ile birlikte uygulanır. Sert ve parlak bir yüzey oluşturur. Uygulayıcılar bu verniği genellikle mobilya üretiminde tercih eder.
-
Akrilik Vernikler: Akrilik reçine esaslı, iki bileşenli ve kimyasal kuruma sağlayan verniklerdir. Tiner ve sertleştirici ile birlikte uygulanır. Fiziksel ve kimyasal dayanımı yüksektir. Sararmaya karşı tam direnç gösterir. Mobilya sanayisinde geniş kullanım alanına sahiptir.
Vernik Özellikleri
-
Yüzeyde film tabakası oluşturur.
-
Ahşabı darbelere ve çizilmelere karşı korur.
-
Sıvılara, temizlik maddelerine ve kimyasallara karşı dayanım sağlar.
-
Kurt, böcek ve mantar gibi zararlılara karşı ahşabı korur.
-
Güneşin ultraviyole ışınlarına karşı direnç kazandırır.
-
Ahşabın ömrünü uzatır.
-
Estetik görünüm sunar.
-
0,75 ℓ, 2,5 ℓ, 7,5 ℓ ve 15 ℓ’lik ambalaj seçenekleriyle piyasada yer alır.
-
Solunduğunda veya cilde temas ettiğinde insan sağlığına zarar verir.
-
Kolay alev alır.
📊 Vernik Türleri ve Özellikleri
Vernik Türü | Bileşen Türü | Kuruma Şekli | İnceltilme | Özellikler | Kullanım Alanı |
---|---|---|---|---|---|
Selülozik | Tek bileşenli | Fiziksel | Selülozik tiner | Hızlı kurur, dayanımı iyi, sararma ve parlaklık kaybı eğilimli | Genel ahşap yüzeyler |
Sentetik | Tek bileşenli | Fiziksel | Sentetik tiner | Dayanımı yüksek, sararmaya ve parlaklık kaybına dirençli | İç/dış ahşap yüzeyler |
Su Bazlı | Tek bileşenli | Fiziksel | Su | Çevre dostu, sağlığa zararsız, sınırlı kullanım alanı | Çevreci uygulamalar |
Poliüretan | İki bileşenli | Kimyasal | Tiner + Sertleştirici | Çok yüksek dayanım, düşük sararma, parlak yüzey | Mobilya sektörü |
Polyester | İki bileşenli | Kimyasal | Tiner + Sertleştirici | Sert ve parlak yüzey | Mobilya sektörü |
Akrilik | İki bileşenli | Kimyasal | Tiner + Sertleştirici | Yüksek dayanım, sararmaya karşı tam direnç | Mobilya ve dekoratif uygulamalar |
Kullanım Alanları
Uygulayıcılar verniği her türlü ahşap yüzeyde kullanır. Başlıca kullanım yerleri:
-
Ahşap evler
-
İnşaat yapı elemanları
-
Kapı ve pencere doğramaları
-
Parke ve ızgaralı döşeme kaplamaları
-
Lambri duvar kaplamaları
-
Ahşap tavanlar
-
Merdivenler ve korkuluklar
-
Balkon korkulukları
-
Panjurlar
-
Dış cephe kaplamaları
-
Mobilyalar
-
Deniz taşıtlarının ahşap yüzeyleri
Kaynak:
Milli Eğitim Bakanlığı(2011). İnşaat Teknolojisi. PVC Kaplamalar. 04.03.2025 tarihinde http://mtod.mebnet.net/sites/default/files/Vernik.pdf adresinden alınmıştır.
Comments are closed