Kaba Yapı

Tuğla Duvarlar

Tuğla duvarlar, farklı boyut ve şekillerde üretilen tuğlaların çimento harcıyla birleştirilmesiyle ortaya çıkar. Üreticiler, tuğlayı elde etmek için killi toprak ile balçığı yoğurur ve kalıplara döker. Daha sonra karışımı güneşte kurutur, ardından 600–800 °C sıcaklıkta pişirir. Ayrıca, üretim sırasında kum, kül, öğütülmüş tuğla ya da kiremit tozu ekleyerek dayanıklılığı artırırlar.

Kaliteli bir tuğla şu özellikleri taşır:

• Üretici onu iyi pişirir, homojen ve yoğun yapıda üretir.

• Çatlak ve boşluk bırakmadan hazırlar.

• 1,5 m yükseklikten bırakıldığında tuğla ikiden fazla parçaya ayrılmaz.

• 12 saat suda bekletildiğinde ağırlığının %20’sinden fazlasını emmez.

Sonuç olarak, bu nitelikleri taşıyan tuğlalar güvenilir ve uzun ömürlü bir malzeme sağlar.

Tuğla Türleri

Harman Tuğlası

• Dolu Harman Tuğlası (DOHT): Gövdesi tamamen dolu ve deliksizdir.

• Delikli Harman Tuğlası (DEHT): Yapısı düşey deliklidir.

Fabrika Tuğlası

• Normal Tuğla (NT): 190 × 90 × 50 mm ölçülerinde üretilir.

• Modüler Tuğla (MT): 190 × 90 × 85 mm ölçülerindedir.

• Blok Tuğla (BT): Farklı boyutlarda üretilebilir.

Karşılaştırıldığında:

• Harman tuğlalarının basınç dayanımı genellikle 25–50 kg/cm² arasında değişir.

• Fabrika tuğlaları ise 60–100 kg/cm² arasında daha yüksek dayanım gösterir.

Dolayısıyla, mühendisler daha sağlam yapılarda fabrika tuğlalarını tercih eder. Bunun yanında, bu tuğlalar ağırlıklarının yaklaşık %18’i kadar su emer.

Tuğlaların Delik Oranına Göre Sınıflandırılması

• Dolu Tuğla

• Seyrek Delikli Tuğla

• Az Delikli Tuğla

Fabrika Tuğlalarının İmalat Yöntemine Göre Sınıflandırılması

• Sinterleşmemiş Tuğlalar:

  • Dolu Tuğla (DOT)

  • Düşey Delikli Tuğla (DDT)

  • Yatay Delikli Tuğla (YDT)

• Klinker Tuğlaları:

  • Dolu Klinker Tuğlası (DOK)

  • Delikli Klinker Tuğlası (DEK)

Kullanım Alanları:

• İnşaatçılar dolu tuğlaları taşıyıcı duvarlarda kullanır.

• Düşey delikli tuğlalar genellikle yığma yapılarda görev alır.

• Yatay delikli tuğlalar ise betonarme karkas yapılarda ve ayırıcı duvarlarda işlev görür.

Bununla birlikte, sinterleşme işlemi tuğlanın dayanıklılığını artırır. Ustalar, şekil verip kuruttukları tuğlaları erime noktasına yakın sıcaklıklarda pişirerek daha yoğun ve sağlam hale getirir.

Donmaya Dayanıklılıklarına Göre Tuğlalar

Tuğlaları dona karşı dayanıklılıklarına göre iki grupta değerlendirebiliriz:

• Dona Dayanıklı Tuğla (Cephe Tuğlası – C): Ustalar bu tür tuğlaları dış cephelerde kullanır.

• Dona Dayanıksız Tuğla (İç Yüzey Tuğlası – S): Genellikle iç mekan uygulamalarında tercih edilir.

Öte yandan, doğru tuğla seçimi yaparken iklim koşullarını dikkate almak gerekir. Böylece yapı hem daha uzun ömürlü olur hem de enerji verimliliği artar.

Kaynakça

Özdemir, İ. (2003). Yapı Elemanları Ders Notları. [PDF belgesi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
https://avys.omu.edu.tr/storage/app/public/musa.sahin/107900/Mimarl%C4%B1k%20ve%20Bina%20Bilgisi%20Ders%20Kayna%C4%9F%C4%B1%201-14%20Hafta.pdf