Kaba YapıTemellerde Genel Prensipler ve Zemin Durumu
Yapının üzerine gelen yükleri ve kendi yükünü alan ve zemine aktaran yapı elemanlarına temel denir. Yapı yükünü emniyetle taşıyan zemin, temel zemini olarak adlandırılır. Temel zemini üzerinde bulunan yapının ağırlığı ile sıkışır. Sıkışma zemin durumuna göre farklılaşır. Sıkışma oranı zeminin yük taşıma kapasitesini gösterir. Zemin durumları yok taşıma kapasitesine göre üç gruba ayrılır:
Sağlam temel zeminleri: Taşıma kapasitesi sıkışma alamayacak derecede yüksek olan zeminlerdir. 2 – 3 m. kalınlığında tabakalardır. Kaya, sıkışık çakıl, kum ve killi toprak bu gruba girerler.
Orta temel zeminleri: Üzerine yük geldiğinde sıkışmaya uygun 3 – 4 m. kalınlığında zemin tabakasıdır. kum, nemli kıl, nemli çakıl bu zemin grubunu oluştururlar.,
Kötü temel zeminleri: Yük altında sıkışmaya uygun olmayan dolgu zeminler, ıslak kum, ıslak kil, bataklık arazı, bitkisel toprak bu zeminin çeşitleridir. Zeminin taşıma kapasitesi ve binanın yüküne göre uygulanabilecek temel tipleri yüzeysel temel ya da derin temeldir.
Zemin durumu hakkında bilgilenmek için zemin etütleri yapılır. Zemin etütlerinin amacı; zeminin taşıma kapasitesi, zemin suyu durumu, zemin tabakalarının cinsi, kalınlıkları, zeminin kayma ve donma özellikleri, yeraltı suyunun zemin tabakalarına etkisi, zemindeki betonu bozucu kimyasal ve organik maddelerin durumu hakkında bilgi edinmektir. Zemin etüt şekilleri; sondalama, yoklama çukurları açma, sondaj yapma, fiziksel ölçme, fizyolojik inceleme, sondaj kazığı olarak sıralanabilir.
Resim 1- Zemin Kesiti
Resim 2- Dar Temel Çukurları
Resim 3- Geniş Temel Çukurları
Resim 4- Geniş Temel Çukurunda Alınacak Önlemler
Comments are closed