- Yaşam=Tasarım
- Her an yeni bilgi
İnşaat Sektörünün Yeni Nesil Bilgilendirici Platformu
yapı TeknolojisiKategoriler
Yapı TeknolojisiGüncel Konular
Kaba Yapı
Rampalar
Rampalar Bina, bahçe, arazi gibi yerlerde, kazı ve taşıma işlerinde, yayalarla motorlu veya motorsuz araçları belirli bir kottan diğer bir kota çıkartmak veya indirmek amacıyla yapılan; eğim açısı 240 ye, eğimi de 1 / 2.5 a kadar olan yollara "RAMPA" denilmektedir. Aşağıda ayrı ayrı şekilleri verilen rampalar esas itibariyle eğimlerine göre 3 e ayrılmaktadır: Az eğimli rampalar : Eğim açısı 60 ye ve eğimi de 1/10 a kadar olan, düz yüzeyli rampalardır. Resim 1. Az eğimli rampa Orta Eğimli rampalar: Eğim açısı 60 -100 arasında ve eğimi de 1/10 – 1/6 arasında olan, alçak rıht basamaklı ya da çıtalı rampalardır. Ustalar, rampanın yüzeyini beton, mozaik veya taş ile kapladıktan sonra, kaymayı önlemek için yüzeyi pürüzlendirir. Resim 2. Orta eğimli rampa Çok Eğimli rampalar: Eğim açısı 100 - 240 arasında ve eğimi de 1/6 – 1/2.5 arasında olan, alçak rıht basamaklı ya da çıtalı rampalardır. Bu rampalar taşıt çıkışına uygun olmayıp yaya için kullanılır; bu durumda rampada kaymayı önlemek için alçak rıhtlı basamaklar veya adım boylarına uygun aralıklarla çıtalar çakmak gereklidir. Resim 3. Çok eğimli rampa Kaynak: Özdemir, İ. (2003). YAPI ELEMANLARI DERS NOTLARI. [PDF belgesi]. https://avys.omu.edu.tr adresinden edinilmiştir.
Kaba Yapı
Asansör Teknolojisi
Asansörler Günümüzde çok katlı yapılarda katlar arası dikey ulaşımı sağlamak amacıyla, motor gücüyle çalışan ve halat-makara sistemleriyle donatılmış iletim kabinlerine asansör adı verilir. Bu sistemler, yalnızca konfor sağlamaz; aynı zamanda güvenli, hızlı ve ergonomik taşıma olanağı sunar. Asansörler, kullanım amacına göre genel olarak üç grupta incelenir: İnsan ve yük asansörleri Yük asansörleri Özel asansörler İnsan ve Yük Asansörleri Özellikle beş kattan yüksek binalarda, asansör kullanımı zorunlu hale gelir. Bu tür yapılarda, hem güvenliği artırmak hem de yangın riskine karşı koruma sağlamak amacıyla, asansör boşluğunu kalın ve kagir duvarlarla çevreleriz. Ayrıca, makine dairesini yangına dayanıklı malzemelerle yalıtarak sisteme entegre ederiz. Bu noktada dikkat edilmesi gereken bir diğer husus ise kabin ölçüleridir. Asansör kabini, en az 1.20 x 2.10 m taban alanına sahip olmalıdır. Bununla birlikte, sistemin güvenli çalışabilmesi için en üst katta kabinin üzerinde; en alt katta ise altında en az 1.00 m boşluk bırakmak gerekir. Bu boşluk, kabinin bir saniyede alacağı mesafeye denk düşer. Öte yandan, tek bir asansör kovasına en fazla üç kabin yerleştirilebilir. Her bir kabini ara duvarlarla ayırarak güvenliği sağlarız. Ayrıca, 12 cm'den fazla çıkıntı yapan parçaları duvar içine gizleyerek kabin geçişlerini engellemeden sistemin bütünlüğünü koruruz. Kapı güvenliği açısından ise, kabin giriş kapılarını mümkünse demirden üretiriz. Ateşe dayanıklı bu kapıların üzerindeki pencereleri ise, en az 15 cm genişliğinde arma cam ile donatırız. Diğer yandan, kapı genişliğini kabin genişliği ile eşitler, yüksekliklerini ise 1.80–2.00 m aralığında tasarlarız. Kapılar dışa doğru açılmalı ve sürgülü kapılarda ön kenardan en az 8 cm mesafe bırakılmalıdır. Ayrıca, her kabine kumanda tertibatı ve üstte acil çıkış kapağı ekleriz. Bununla birlikte, her asansör grubunun en üst katına, tercihen çatıya, bir makine dairesi yerleştirmek zorunludur. Resim 1- İnsan ve Yük Asansörü Yük Asansörleri Yalnızca yük taşımak amacıyla tasarlanan bu asansörlerde, kabin ya da platform boyutlarını ve motor gücünü, taşıyacağımız en ağır yüke göre belirleriz. Genellikle iki ana sınıfa ayırırız: Ağır yük asansörleri Hafif yük asansörleri Özel Asansörler "Lift" olarak da bilinen bu grupta, taşınabilir, sökülüp tekrar monte edilebilir yapı asansörleri yer alır. Ayrıca, değirmenler için frenli asansörler ile mutfak ve servis asansörlerini de bu grupta değerlendiririz. Bu asansörleri, dikey, eğimli veya özel tasarımlı raylı sistemlerle çalışacak biçimde projelendirip uygularız. Asansörlerin Taşıma Gücü ve Seyir Hızları İnsan Asansörleri 4, 6, 10, 16 ve 25 kişilik seçeneklerle projelendirilir. Ağır Yük Asansörleri 300, 800, 1000, 1250, 1600, 2000, 3000 ve 5000 kg taşıma kapasitelerine sahiptir. Hafif Yük Asansörleri 50 - 100 kg aralığında taşıma kapasitesi sunar. Asansör Seyir Hızları Asansör Türü Seyir Hızı İnsan asansörleri 0.80 m/sn Hızlı asansörler 1.20 - 3.00 m/sn Paternosterler 0.30 m/sn Ağır/hafif yük asansörleri 0.40 m/sn Eğimli asansörler 0.10 m/sn Paternoster Asansörler Sürekli hareket hâlinde çalışan bu tip asansörler, bakım ve işletme maliyetlerinin düşüklüğü sayesinde avantaj sunar. Özellikle iniş-çıkış trafiğinin yoğun olduğu iş merkezleri ve ticaret binalarında bu sistemi tercih ederiz. Kaynak: Özdemir, İ. (2003). YAPI ELEMANLARI DERS NOTLARI. [PDF belgesi]. https://avys.omu.edu.tr adresinden edinilmiştir.
Kaba Yapı
Tenekecilik Teknolojisi
Tenekecilik İşleri Yağmur, su, kar, buz, çiğ ve diğer atmosferik olayların çatı, baca, duvar ve taşıyıcı yapı elemanlarına zarar vermesini, alt yapıya sızmasını önlemek amacıyla çatılarda yapılan imalatlara "Tenekecilik İşleri" denilmektedir. Tenekecilik işlerinde genellikle pasa dayanıklı (10-12 numara, 80x200 ya da 100x200 cm. lik) çinko levhalar, son zamanlarda da PVC esaslı boru, oluk, levha ve elemanlar kullanılmaktadır. Çinkonun yoğunluğu da 7.17 – 7.20 kg/m2 dir. Çinko levhalar düzgün, dalgasız ve mavimsi gri renkte büküldüğü zaman kırılmayan üzerinde küçük delik ya da kılcal çatlak bulunmayan iyi malzemeden yapılmalıdır. Çinkonun mıknatıstan etkilenip etkilenmediğini anlamak ya da galvanizli sac levhadan farkını ayırdetmek için "Mıknatıs Deneyi" yapılmalıdır. Ayrıca çinko, çimento, yaş kireç, asitli su ve oksidasyondan da etkilenmekte ve zarar görmektedir. Çinko levhaların numaralarına göre olması gereken kalınlık ve ağırlıkları aşağıdaki tabloda verilmiştir. ÇİNKO NO: Kalınlık (mm) Ağırlık (kg/m2) 10 0.50 3.50 11 0.58 4.06 12 0.66 4.62 13 0.74 5.48 14 0.82 7.74 Tablo 1: Çinko Levhaların No, Kalınlık ve Ağırlıkları Çinko levhalar ya lehimle ya da kenet yapılarak birleştirilirler. Eğer lehimle birleştirme yapılıyorsa lehimin içerisinde % 33 kalay + % 67 kurşun bulunmalıdır. Lehim ek yerlerinde zaman zaman açılmaların olmaması için geniş yüzey birleşimlerinde "kenet" tercih edilmelidir. Çatılarda uygulanan başlıca tenekecilik işleri şu 4 gurupta toplanmaktadır: Dereler Oluklar Duvar ve baca dipleri Borular Dereler Çatı yüzeylerinin birleştiği ve çukur oluşturan kırık noktalarına dere denir. Ustalar, bu alanlarda suyun birikmesini ve sızmasını önlemek için mutlaka uygun malzeme ve doğru teknik kullanır. Özellikle dere imalatında en az 14 numara çinko tercih ederler. Öncelikle, ustalar çinko dereyi yerleştirmeden önce çatı döşemesinin üzerine 1 m genişliğinde bir kat bitümlü karton serer. Böylece alt tabakaya ek su yalıtımı sağlarlar. Ardından, çinko dereyi bu yüzeyin üzerine oturturlar. Dere çinkosunun genişliği en az 66 cm olmalıdır. Ustalar, çinko levhaları yerleştirirken ayrıca aralarında sızdırmazlık sağlamak için 5 cm bini payı bırakır. Daha sonra, bu birleşim noktalarını 1.5 mm kalınlığındaki lehimle birleştirir ve yüzeyi tamamen su geçirmez hale getirirler. Bunun yanında, saçağa denk gelen en alt çinko parçasını ustalar yanlardan çiviler ve yağmur oluğunun içine doğru kıvırarak yerleştirir. Bu sayede, yağmur suyu kontrollü biçimde tahliye edilir. Dere boyunca çinkonun yan kenarlarını ustalar yukarıya doğru kenet yaparak kıvırır. Sonuç olarak, suyun yanlardan taşmasını veya sızmasını engellerler. Ayrıca bu kenetlere “yaka” adı verilen baskı parçalarını bağlarlar. Bu parçalar da 14 numara çinkodan üretilir ve kiremit altında kalan kaplama tahtalarına çiviyle sabitlenir. Özellikle şet çatılarda, iki çatı yüzeyinin birleştiği oluk tipi derelerde ölçülere dikkat etmek gerekir. Ustalar bu olukları en az 30 cm derinliğinde ve 25 cm genişliğinde yapar. Böylece yağmur suyu birikmeden tahliye olur ve su izolasyonu sürekli hale gelir. Resim 1. Çatıda Dere Duvar ve Baca Dipleri Çatı kontrol (muayene) pencereleri, Çatı fenerleri, alin (Atina) duvarları ve baca dipleri en az 12 numaralı çinkoyla kaplanmalıdır. Yatay yüzey üzerinde en az 10.00 cm. bindirmeli olarak kaplanan çinko sıvasız duvar dibinden döndürülerek 25.00 cm. yüksekliğe kadar çıkartılmalıdır. Duvar ve baca dibi çinkolamasına ait şekiller aşağıda verilmiştir. Çinkonun çatı yüzeyi üzerine gelen kenarı yaka ile kenetli birleşim yapılarak baskı altına alınır. Öncelikle, yakanın bir kenarını çatı yüzeyine çivileyerek sabitlemek gerekir. Ardından, çinko levhanın diğer kenarını alttaki bitümlü kartonla birlikte dikkatlice döndürerek duvar derzine yerleştirmek önemlidir. Bu işlemi tamamladıktan sonra, 8.00 cm genişliğindeki çinko yakayı üzerine oturtarak sıkıca baskı altına almak gerekir. Son olarak, bu yakayı kancalar yardımıyla duvara sabitleyerek sistemin dayanıklılığını artırmak mümkün olur. Resim 2. Duvar ve Baca dini çinkolanması Oluklar Çatı örtüsünden süzülen yağmur ve kar sularının düşey yağmur borularına aktarılması amacıyla çoğunlukla 12 numara çinkodan yapılan elemanlar olup suyun oluklara kolay akmasını teminin saçak ortalarından her iki tarafa doğru en az % 0.3 eğim verilmesi gerekmektedir. Oluklar; Asma oluklar, Gizli oluklar olmak üzere iki şekilde yapılırlar. Asma Oluklar: Ustalar, çatı kenarlarının çevresine 5x30 mm kesitli galvanizli ya da boyalı lama demirlerinden kelepçeler yerleştirir. Bu kelepçeleri 50–70 cm aralıklarla ahşap kaplama ya da çıtalar üzerine vidalarla sabitler. Ardından çinko oluk elemanlarını kelepçelerin üzerine oturtur. Oluklar kelepçelere tırnaklarla tutturulur, tırnakları kelepçelere bağlanır ve kelepçeler örtü altı kaplamasına vida veya perçinle sabitlenir. Ayrıca, oluk levhalarını ek yerlerinde en az 3 cm bindirirler. Daha sonra her iki tarafını en az 1.5 mm kalınlığında lehimle kaynatır ve suyun sızmasını engellerler. Bunun yanında, ustalar fazla suyun oluktan taşmaması için oluk dış kenarını, içteki saçak seviyesinden en az 1 cm daha aşağıya yerleştirir. Çatı tarafındaki kenara ise 25 cm genişliğinde çinko etek geçirirler. Eteğin bir kenarını oluğa kenetler, diğer kenarını yukarıya kıvırarak raptiyelerle kaplama tahtasına sabitlerler. Bu işlemi yaklaşık her 50 cm’de bir tekrarlarlar. Sonuç olarak, asma oluklar doğru uygulandığında yağmur suyunu kontrollü biçimde tahliye eder ve çatı sisteminin ömrünü uzatır. Asma oluğa ait şekil ve oluk kesitleriyle çinko çap ve numaraları aşağıdaki şekil ve tabloda verilmiştir Çatı Alanı (m2 ) Oluk Kesiti (cm2 ) Oluk Çapı (mm) Çinko Numarası 25-50 45 90 12 50-75 60 110 12 75-100 80 130 12 100-150 120 155 12 150-200 150 185 12 200-300 250 240 14 NOT: Çatı alanı, bir oluğa su taşıyan çatı yüzeyinin yatay iz düşüm alanıdır. Tablo 2. Çinko oluklarla ilgili ölçü değerleri Resim 3. Asma Oluklar Gizli Oluklar: Çatı saçaklarında, ustalar çatıyı gizlemek için alın (atika) duvarı yapar. Çatı eğimi ile alın duvarı birleştiğinde kare veya dikdörtgen kesitli gizli oluklar oluştururlar. Bu olukları düşey yağmur borularıyla alın duvarının içinden geçirip yağmur haznesine bağlarlar. Ancak, soğuk ve yağışlı bölgelerde gizli oluk kullanımı risk taşır. Çünkü donan kar suyun akışını engeller ve çatı altına sızma tehlikesi yaratır. Gizli oluk yapımında ustalar önce oluk altına kaplama tahtası yerleştirir. Ardından bitümlü karton serer ve üzerine çinko tabakayı oturtarak kaplamayı tamamlar. Oluk çinkosunun bir kenarını yaka çinkosuyla çatıya sabitler, diğer kenarını ise çinko fitiliyle büküp kenetleyerek duvara bağlarlar. Sonuç olarak, gizli oluklar estetik bir çözüm sunsa da özellikle don riski bulunan bölgelerde dikkatli kullanılmalıdır. Borular Dere ve oluklardaki yağmur sularını zemine indirmek için düşey iniş boruları yapılır. Bu borular genellikle 10–12 numara çinkodan daire, nadiren kare veya dikdörtgen kesitlidir. Her biri 1 metre uzunlukta çinko borular kıvrılarak şekillendirilir. Borular, 1.5 cm bindirme payıyla lehim veya kenet yöntemiyle birleştirilir. Her iki ucundan 10 cm içeriden kordon çekilerek sağlamlık artırılır.Üstteki boru, alttakine en az 5 cm girmelidir. Lehimli kısımlar dışa gelecek şekilde monte edilmelidir. Borular, duvardan en az 2 cm uzakta yerleştirilmelidir. Duvarda, maksimum 2 metre aralıklarla kelepçelerle sabitlenmelidir. Düşey yağmur borularının bir çatıda sayısı, bölgenin yağış durumuna göre ve "çatının her m2 sine karşı 1.00 cm2 boru alanı" hesabi ile belirlenir. Bir binada düşey boruların birbirlerinden uzaklıkları 20.00 m.yi geçmemelidir. Boruların tretuvar üzerine gelen alt kısımları, çarpma, ezilme ve bozulmaları önlemek üzere "PİKDOFEN" adi verilen pik döküm borulardan yapılır. Pikdofenin genellikle iç çapı 13.50 cm., boyu ise 1.00 m. dir. Tretuvardan 10-15 cm. yukarıda kalacak kalacak şekilde ve kelepçelerle duvara monte edilen pikdofenin alt ucu çeyrek daire şeklinde dirseklidir ve iniş borusu pikdofenin içerisine en az 6.00 cm. girmelidir. Aşağıda verilen şekilde düşey yağmur borusu, pikdofen, oluk ve kelepçe bağlantıları gösterilmektedir. Tabloda ise çatı alanına göre düşey boru kesiti, çapı ve çinko numaraları görülmektedir. Çatı Alanı (m2 ) Boru Kesiti (cm2 ) Boru Çapı (mm) Çinko Numarası 25-50 38 70 10 50-75 44 75 10 75-100 50 80 10 100-150 79 100 10-12 150-200 123 125 10-12 200-300 177 150 12 Tablo 3. İniş boruları ile ilgili ölçü değerleri Resim 4. Düşey Yağmur İniş Borusu ve Pikdofen Kaynak: Özdemir, İ. (2003). YAPI ELEMANLARI DERS NOTLARI. [PDF belgesi]. https://avys.omu.edu.tr adresinden edinilmiştir.
Kaba Yapı
Merdivenler
Merdivenler Katlar arasında basamaklarla oluşturularak dikey sirkülasyonu sağlayan elemanlardır. Merdivenler taş, tuğla, beton, betonarme, çelik ve ahşaptan yapılabilirler. Ancak, toplumun kullanıldığı okul, tiyatro, hastane, otel, iş hanı, pasaj, çarşı vb. ile, birden fazla katı olan ev ve apartmanların bağımsız bölümlerinin ortak merdivenleri ahşaptan yapılamaz. Resim 1. Merdiven terimleri Rıht(h): Basamak yüksekliklerine Rıht denir. Rıht yüksekliğini, uygulayacağımız yere, kat yüksekliğine ve merdiven yüksekliğine göre hesaplarız. Bu hesaplamaya başlamadan önce, uygulayacağımız yere uygun bir rıht yüksekliği (h) seçmemiz gerekir. Seçimi aşağıdaki gibi yaparız. - Bahçe ve dış girişlerde ................................: 14- 16cm - Okul, tiyatro, hastane vb. yerlerde.............: 16 - 17 cm - Konutlarda, apartmanlarda .......................: 17- 18 cm - Çatı arası, bodrum vb. yerlerde ................: 20-25 cm Rıht sayısı da (x) kat yüksekliğinin, rıht yüksekliğine bölünmesiyle bulunur: x=H/h Basamak (b) Ayağın bastığı yüzeydir. Basamak genişliği; 2h + b = 60 - 63 cm b = (60 ila 63) - 2h formülleriyle hesaplanır. Buradaki 60-63 cm, düz zeminde yürüyen yetişkin bir insanın normal adim boyudur. Basamak genişliğinin bulunması için önce, rıht yüksekliği (h) tespit edilir yada hesaplanarak bulunur. Sonra, formüldeki yerine konarak (b) bulunur. Merdivenin ilk basamağı, merdivene ilk basılan ayağın, daha geniş bir yüzeye ve rahatça basabilmesi için genellikle yana doğru çıkıntılı yapılır. Bu çıkıntı, değişik şekillerde yapılabilir. Kat Yüksekliği Rıhtın tayininde, merdivenin bulunduğu iki kat arasındaki H yüksekliği bulunur. Bir merdivende bütün rıhtların h yükseklikleri biri birine eşit ve rıhtların sayısı tamsayı x olması icap ettiğinden: h=H/x olmalıdır. Şu halde h değeri hem yukarda verilen rıht cetvelindeki hudutlar içinde kalacak, hem de kat yüksekliğine tamsayı olarak uyacaktır. Örnek: Kat yüksekliği 3,70 m olan bir şehir kütüphanesi merdiveninde: x = 370 cm : 15 cm = 24,66 .............tamsayı 25 h=370:25= 14,8cm b = 63 - (2 x 14,8) = 33,4 cm olur. Sahanlık : Merdiven dikilirken birkaç adımla yürütülecek veya durup dinlenilecek düz kısımlara sahanlık adi verilir. Bir kollu merdivenlerin sahanlığına verilecek boyutta insan adimi esas alınır. Buna göre: (s)Sahanlık uzunluğu = n . 63 + b olur. (n): Sahanlıkta atılması istenen adim sayısıdır. iki kollu merdivenlerde sahanlık genişliğinin merdiven genişliğine eşit olması doğrudur. Daha geniş yapılırsa da dar olması iyi değildir. Umumi binalarda merdivenlere sahanlık yapılması, yapı yönetmelikleri ile mecburi tutulmuştur. Korkuluk ve Küpeşte Merdivende emniyeti sağlamak için, merdivenin boşta kalan yanlarına demir, pirinç, alüminyum yada ahşaptan olarak arme cam, metal plaka, tas ve mermer gibi gereçlerle de oluşturulabilir. Korkuluğun bağlantı çubukları basamaklara önden, yandan yada üstten tespit edilirler. Resim 2. Merdiven Korkulukları Merdiven Yerlerinin Tayini Bina fonksiyonun kolaylaşmasını sağlayacak yerlerin seçilmesi önemlidir. Planları tanziminde bu, bilhassa göz önünde tutulur. Emniyet bakımından da (yangın, zelzele, panik) merdiven yerlerinin doğru olmasına dikkat edilir. Her 25m koşan bir insan bir merdivene ulaşmalıdır. Lüzumu halinde ayrıca binanın içinde ve dışında, yanmaz malzemeden yangın merdivenleri yapılır. Merdiven Genişliği Merdiven, genişliği aynı anda yan yana geçmesi düşünülen insan sayısına göre, her kişi için ortalama 0.60 m hesaplanır. Umumi binalarda, bina içinde bulunması öngörülen insanların her 100 kişisi için 1.m genişliğinde merdivene ihtiyaç vardır. Buna göre mesela içinde öğrenci, öğretmen, memur, hademe toplamı 600kişi çalışan bir okul binasında 6.00m genişliğinde merdiven yapılmak icap eder. Bu genişlik, yukarıda belirtilen emniyet meselesi göz önünde tutularak uygun boyutlarla bina içinde muhtelif merdivenler halinde bölünür. Baş Kurtarma Birbiri üzerine gelen merdiven kesitleri, iyi etüt edilmediği takdirde, alt ve üst merdiven kolları arasında düşey mesafe, insan geçmesine yeterli olmayabilir. Baş kurtarma mesafesi umumi bina merdivenlerinde 2.50m’den mesken merdivenlerinde, 2.00m’den servis merdivenlerinde 1.80m’den az yapılamaz. Resim 6. Baş Kurtarma Çıkış Hattı Bir merdivende, üzerinde en çok yürünen doğrultudur. Merdiven çıkış hattı bazı, düz merdivenler ile genişliği 100cm’den az olan dönüşlü merdivenlerde, merdiven genişliğinin tam ortasından geçilir. Merdiven resminin çiziminde, çıkış hattının ilk rıht ile kesiştiği yere başlangıç işareti, son rıht ile kesiştiği yere ok işareti konur. Çıkış hattının üzerinde de her kol için ayrı ayrı olmak üzere rıht sayısı, rıht yüksekliği ve basamak genişliği yazılabilir. Resim 7. Çıkış hattı Merdiven Kovası Planda birbirine paralel geçen iki veya daha fazla sayıdaki merdiven kolu arasındaki boşluğa merdiven kovası denir. Dönerek çıkılan merdivenlerde yukarıdan aşağıya bakıldığı zaman ortada görülen boşluktur. Merdiven kovasının genişliği, merdiven şekline bağlı olmakla birlikte, en az 20cm olmalıdır. Bu kavram merdiven yuvası ile karıştırılmamalıdır. Merdiven yuvası, kol sayısı ne olursa olsun merdivenin düzenlendiği boşluktur. Buna merdiven evi de denir. Limonluk Merdivenlerde havada kalan kenarlara çekilen 20-30cm yüksekliğindeki sete limonluk denir. İniş ve çıkışlarda insan ayağının merdiven boşluğuna kaymaması veya merdivenin temizlenmesi sırasında yıkama suyunun limonluktan aşağıya dökülmemesi için, limonluk üst tarafında basamağın üzerine çıkıntı yapılmalıdır. Limonluk ya basamak şeklini takip eder biçimde ya da düz olarak düzenlenebilir. Resim 8. Limonluk Merdivenlerin Şekillerine Göre Çeşitleri Merdivenlerin yapılış biçimleri planın işlevselliği ve mimari yapısına göre çeşitlilik gösterir. Düz Kollu Merdivenler Bir kattan diğer kata çıkışta tek kol kullanılıyorsa, bu gibi merdivenlere düz kollu merdivenler denir. Bu tip merdivenlerin ara kısmında, kat yüksekliğine bağlı olarak bir veya iki adet sahanlık üzenlenebilir. Sahanlık düzenlenecek ise rıht yüksekliği en az tutulmalıdır. Aksi halde merdiven, çıkan insanları yorar. Kısmen Döner Merdivenler Çeyrek, yarım veya yelpaze şeklinde dönen merdivenlere kısmen döner merdivenler denir. Söz konusu merdivenlerin, köşede sahanlıksız çeyrek döner merdiven, sahanlıksız U döner merdiven, sahanlıksız üç kollu U dönüşlü merdiven, sahanlıksız Z dönüşlü üç kollu merdiven, elips merdiven ve çift taraflı elips çıkışlı ortada sahanlıklı üç kollu merdiven gibi çeşitleri vardır. Tam Döner Merdivenler Kule, minare veya bazı iş yerlerinde görüleceği üzere, bir eksen çevresinde dönerek çıkacak şekilde düzenlenmiş basamaklı sistemlere tam döner merdiven denir. Bu tür merdivenlere basamakların birleştiği orta kısma çekirdek denir. Basamaklar çekirdeğin etrafında dönmekte olup, ahşap, metalplastik veya kagir malzemelerden olabilir. Söz konusu asamaklar prefabrik olarak dışarıda hazır yapılıp çekirdeğe takılabilir. Resim 9. Merdiven çeşitleri, plan örnekleri Resim 10. Parça basamaklı tam döner merdiven Merdivenlerin Yapıldıkları Malzemelere Göre Çeşitleri Kagir Merdivenler Beton ve Betonarme Merdivenler Ustalar, bahçe, bina girişi ve bodrum merdivenlerini genellikle 200–250 dozlu betonla inşa eder. İlk olarak zemini, merdiven eğimine göre düzeltirler ve üzerine yaklaşık 15 cm kalınlığında blokaj sererler. Daha sonra, basamakların boyut ve profillerine uygun kalıp hazırlar ve içine beton dökerler. Bu tür merdivenlerde donatı kullanmadıkları için, zemini mutlaka iyice sıkıştırırlar. Zemindeki boşlukları ortadan kaldırarak olası oturmalara engel olurlar.Basamakların üst yüzeyini, hem dayanıklılığı artırmak hem de estetik sağlamak için kaplama malzemeleriyle kaplarlar. Bunun için genellikle şap, mozaik ya da mermer kullanırlar. Ustalar, betonarme merdivenleri iki farklı sistemle yapar: parça basamaklı ya da yekpare şekilde. Parça Basamaklı Betonarme Merdivenler Ustalar, merdiven basamaklarını taş merdivenlerde olduğu gibi ayrı ayrı hazırlar ve yerlerine monte ederek merdiveni oluştururlar. Hazırladıkları kalıp, merdivenin döner mi yoksa düz kollu mu olduğuna göre değişir. Basamakları yapmak için ustalar önce basamağın boyut ve profillerine uygun bir kalıp hazırlar. Bu kalıbı, basamağın üst yüzeyi alta gelecek şekilde düzgün bir zemine yatırırlar. İçine, basamak ve rıht yüzeylerini oluşturacak malzemeyi (250–300 dozlu beton, mozaik ya da plaka mermer parçaları) 2–3 cm kalınlığında sererek döşerler. Daha sonra, merdivenin statik çalışma şekline göre donatıyı yerleştirirler. Son olarak kalıbın geri kalan kısmını betonla doldururlar. Dökülen basamakları ustalar 24 saat sonra kalıptan çıkarır. Gerekli priz süresi tamamlandıktan sonra yüzeyi oluşturan malzemeye uygun şekilde zımpara taşlarıyla siler ve cilalarlar. Parça basamaklı merdivenlerde basamaklar, ayrı birer eleman olarak çalıştıklarından, donatısı kirişlerinkine benzer. Buna göre, basamakların çalışması iki şekilde olur: Bir ucu ankastre ve diğer ucu boşta kalan, parça basamaklı betonarme merdiven İki ucu da ankastre ya da serbest oturan, parça basamaklı betonarme merdiven. Yekpare Betonarme Merdivenler Mimarlar, kâgir yığma ve betonarme karkas binalarda merdivenleri çoğunlukla yekpare şekilde tasarlar. Ustalar, yapım öncesinde projeye uygun kalıbı kurar ve ardından merdiven plağını oluşturan betonu döker. Beton ya eğik döşeme şeklinde ya da basamaklı biçimde uygulanır. Eğer ustalar merdiveni eğik döşeme olarak yaparsa, basamakları sonradan döşerler ya da rıht yüzeylerine ek kalıp kurup betonla şekillendirirler. Mühendisler, statik açıdan merdiven plağını hurdi döşeme gibi konsol ya da kiriş doğrultusunda tasarlar. Normal merdivenlerde plak kalınlığını 8–10 cm aralığında belirlerler. Yekpare betonarme merdivenler ikiye ayrılır: konsol gibi çalışan merdivenler ve kirişe serbest oturan merdivenler. Konsol çalışan merdivenler, kol genişliği 100 cm’yi geçmeyen uygulamalarda tercih edilir. Plağı duvara veya kirişe ankastre eden ustalar, duvar kalınlığını en az 20 cm yapar ve plağın girdiği noktada 25–30 cm yüksekliğinde hatıl oluşturur. Donatıyı bu hatıla yerleştirir, ardından betonu dökerler. Plağı hem alt hem üstte sahanlık döşemelerine veya kirişlere oturturlar. Resim 11. Konsol çalışan iki kollu sahanlıklı ve kirişsiz yekpare betonarme merdiven Kirişe serbest oturan merdivenlerde, kol genişliği 100 cm’yi aştığında mühendisler yük trafiğini dikkate alır. Yoğun yük altında çökme olmaması için taşıyıcı kirişler yerleştirirler. Bu kirişlere merdiven plağını serbestçe oturturlar. Kol kirişlerini genellikle çelik profiller veya betonarme elemanlarla inşa ederler. Limonluk altında yer alan kol kirişi, basamakların görünümünü azaltır ve sarkmayı engeller. Resim 12- Konsol çalışan ve kirişli yekpare betonarme merdiven Taş ve Tuğla Merdivenler Ustalar, taş merdivenlerin basamaklarını aşınmaya dayanıklı mermer, bazalt veya granitten hazırlar. Bu basamakları kaba, ince ya da kesme taş olarak işlerler. Resim 13. Taş Basamakların duvara ankastre edilmesi Ahşap Merdivenler Ahşap merdivenlerde marangozlar basamakları, merdivenin iki yanına yerleştirdikleri 5–7 cm kalınlığındaki serenlere oturtur. Ustalar serenleri, uç noktalarından sahanlık kirişine dayandırır.Alt kısımda serenleri, beton, taş veya masif ahşaptan hazırladıkları iki basamağın üzerine yerleştirirler. Genişliği dikkate alarak serenleri, hazırladıkları iki ya da üç blonla birbirine bağlarlar. Marangozlar basamakları rıhtlı ya da rıhtsız olarak yapar. Bodrum veya çatı katı gibi yerlerde genellikle rıht kullanmazlar. Rıht gerekiyorsa, rıht tahtalarını yanlardan serenlere; alt ve üstten basamaklara sabitlerler. Ustalar, merdivende kullandıkları ahşap parçaların kesitlerini yaklaşık olarak aşağıdaki değerlere göre belirler: Sahanlık kirişi…….. 10*18- 10*20cm Seren…………………. 5*22-8*28 cm Basamak Tahtası… 4*26-4*28 cm Rıht Tahtası………... 2,5*18-3*24 cm Genellikle çam, köknar ve gürgen gibi dayanıklı ağaçlardan merdivenler yaparız. Bu merdivenlerde, korkuluk ve küpeşteleri de genellikle ahşap malzemeden oluştururuz. Baba adı verilen daire ya da kare kesitli ahşaplar, alt uçlarından sahanlık kirişlerine ve serenlere, üstten küpeşteye bağlanır. Döner merdivenlerde serenler, merdivenin şekline göre kavisli olarak hazırlanır. Kaynak: Apay, A. (2013). Yapı Bilgisi 1 [PowerPoint slides]. Scribd. https://www.scribd.com/document/567422186/yap%C4%B1-bilgisi-%C4%B1-PDFDrive
Kaba Yapı
Çatılar
Çatılar Yapıları dış atmosferden gelen yağmur, rüzgar, kar ve dolu gibi etkenlerden koruyan elemanlara çatı denilmektedir. Genellikle ahşap, çelik ve betonarmeden yapılan çatılar konut, işyeri, atölye, fabrika, hastane, okul ve buna benzer pek çok yapıda kullanılmaktadır. Çatılar, kar ve rüzgâr yüklerini güvenle taşır. Ayrıca yağmur ve kar sularını en kısa yoldan oluk, dere ve borular aracılığıyla zemine aktararak yapıyı sudan korur. Eğimlerine göre çatılar 3 guruba ayrılırlar: Düz çatılar (0-50 arasında eğimi olan çatılar) Orta eğimli çatılar (5-400 arasında eğimli olanlar) Dik çatılar (≥ 400 eğimli olanlar) Resim 1- Eğimlerine göre Çatılar Sundurma Çatı Diğer adı “tek yüzeyli çatı” olan sundurma çatılar, öncelikle yapımı kolay ve maliyeti düşük oldukları için tercih edilir. Genellikle garaj, kömürlük ve bahçıvan odası gibi küçük açıklıklı yerlerde kullanılır. Ayrıca, bu çatılar ya tek başına bir bina çatısı olarak tasarlanır ya da bina duvarına dayalı eklenti çatısı şeklinde uygulanır. Bunun yanında, sundurma çatılar hem pratik yapım süreci hem de ekonomik olmasıyla dikkat çeker. Sonuç olarak, küçük ölçekli yapılar için en uygun çatı çözümlerinden biri haline gelir. Beşik Çatı Diğer adi "çift yüzeyli çatı" olan beşik Çatı şekilde görüldüğü gibi iki yönlü, her iki yüzü bir mahyayla birbirine bağlanan, ön ve arka duvarları Kalkan Duvar adi verilen duvarlarla kapatılan çatı türüdür. Planda dikdörtgen şeklinde olan yapılarda kullanılabilmektedir. Kırma Çatı Diğer adi "çok yüzeyli çatı" olan kırma çatılar en çok kullanılan, en yaygın çatı türüdür. Yüzey eğimleri dört yöne de eşit, tüm saçakları yatay ve ayni düzlem üzerinde olan, yüzeylerinin birbirine düz, eğik, düşük ve dere mahyalarıyla bağlandığı çatı türüdür. Eğik dere ve düşük mahyaların planda görünümleri, bağlandığı saçak ve mahyalara göre 450 ya da açı ortayı durumundadır. Mansard Çatı Beşik ya da Kırma çatının iki ayrı eğimde uygulanmasıdır. Konutlarda, çiftliklerin saman ve malzeme depolarında, çatıda kullanım için yer açılması durumlarında kullanılmaktadır. Kule Çatı Çoğunlukla küçük ölçekli, kare veya daire şekilli plana sahip yapılarda uygulanan, eğimi dik ve dört taraflı çatı yüzeyleri tepede birleşen çatı türüdür. Fenerli Çatı Beşik ve Sundurma çatıların bir araya uygulanması ile ortaya çıkan çatı türüdür. Kule ve Fenerli çatılara ait örnekler aşağıda gösterilmiştir. Şet Çatı Beşik çatıların yan yana ve daha çok güneş ışığı alacak şekilde, birbirleriyle 900 açı yapar biçimde dizilmeleriyle oluşur. Güneş ışığının direkt alındığı çatı yüzeylerine pencereler konulmaktadır. Kombine Çatı Sundurma çatı yüzeylerinin kademeli olarak uygulanmasıdır. Mimarlar ve ustalar, fenerli, şet ve kombine çatıları genellikle fabrika, işyeri, sera ve ahır gibi yapılarda inşa eder. Bu çatıları, güneşten en fazla yararlanmak ve çatıyı çok yüksek tutmamak amacıyla yaparlar. Resim 2- Çeşitli Çatı Tipleri Resim 3- Çeşitli Çatı Tipleri Yapıldıkları Gerece Göre Çatı Türleri Ahşap Çatılar Çelik Çatılar Betonarme Çatılar olmak üzere üçe ayrılırlar Kaynak: Apay, A. (2013). Yapı Bilgisi 1 [PowerPoint slides]. Scribd. https://www.scribd.com/document/567422186/yap%C4%B1-bilgisi-%C4%B1-PDFDrive
Kaba Yapı
Yangın Yalıtımı
Yangın Yalıtımı Yangın yalıtımı işlerinde kullanılan, yüksek ısının ve alevin direkt olarak yapı elemanına zarar vermesini önleyen malzemelere yangın yalıtım malzemesi denir. Çeşitleri Yangın yalıtım malzemelerini aşağıdaki başlıklar altında inceleyebiliriz: Taş yünü Cam yünü Kalsiyum silikat plakaları Cam köpüğü Vermikülit Genleştirilmiş perlit Alçı panolar Seramik yünü Kompozit ürünler Yangın dayanımlı özel harçlar Yangına dayanıklı mastikler Özel boru kelepçeleri Özellikleri Taş Yünü (Kaya Yünü) Taş yününü, inorganik hammadde bazalt taşını 1350 °C - 1400 °C'de eriterek elyaf haline getiririz. Kullanım yeri ve amacına göre farklı boyut ve yoğunlukta, değişik kaplama malzemeleri ile şilte levha, boru ve dökme şeklinde üretilmektedir. Isı yalıtımı, ses yalıtımı, akustik düzenleme ve yangın yalıtım malzemesi olarak kullanılmaktadır. Kullanım sıcaklığı 750~1000 °C' dir. Sıcağa ve neme maruz kalması durumunda boyut değişikliği olmaz. Zamanla bozulmaz, çürümez, küf tutmaz, korozyon ve paslanma yapmaz. Böcek ve mikroorganizmalar tarafından tahrip edilemez. Şilte halinde taş yünü: Taş yününün 750 – 1000 °C' lere kadar yanmazlık özelliği, bu malzemenin sanayide çok yüksek sıcaklıklarda kullanılmasını mümkün kılmaktadır. Ustalar, uygun boyda kestikleri şilteleri yalıtım yapılacak yüzeye sarar. Daha sonra ek yerlerini galvanizli tel ile taşıyıcı rabit tel arasından geçirerek dikerler. Levha halinde taş yünü: Her türlü duvar ve betonarme elemanının iç yüzeyinde, iç bölme duvarlarda, merdiven ve asansör boşluklarında, dış duvarların dıştan sıva altı uygulamalarında, dış duvarın içten yalıtım uygulamalarında, ahşap ve metal çatılarda, yapıların doğal zemine oturan döşemelerinde, giydirme cephe sistemlerinde; cam granit, mermer vb kaplamaların arkasında yangın güvenliği amacıyla kullanılmaktadır. Kalınlık : 2-2,5-3-4-5-6-7-8-10 cm. Ebat : (40–60)x(120–270) cm. Boru şeklinde taş yünü: 10 - 250 °C' den yüksek sıcaklıktaki akışkanların taşındığı boruların yalıtımında, enerji tasarrufu ve yangın yalıtımı ile personelin korunması amaçlı olarak, proses ekipmanlarının ses ve titreşim yalıtımında kullanılır. Dökme halde taş yünü: Kaya yünü şilte ve levha uygulamanın mümkün olmadığı yüksek sıcaklıktaki, şekilsiz yüzeylerin, çift cidarlı kapıların yalıtımında tıkma usulü uygulanan, bağlayıcısız ve formsuz kaya yünü elyafıdır. Uygulama yoğunluğunun sıkıştırmadan sonra 80 kg/m³ olması tavsiye edilir. Cam Yünü İnorganik ham madde olan silis kumunun 1200 – 1250 °C' de ergitilerek elyaf haline getirilmesiyle elde edilir. Kullanım yeri ve amacına göre farklı boyut ve yoğunlukta, değişik kaplama malzemeleri il şilte, levha, boru ve dökme şeklinde üretilmektedir. Ancak dökme cam yünleri yalıtım işlerinde çok tercih edilen bir ürün değildir. Isı yalıtımı, ses yalıtımı ve akustik düzenleme malzemesi olarak kullanılmaktadır. Kullanım sıcaklığı -50~+250 °C' dir. Bağlayıcısız cam yünleri 500 °C' ye kadar kullanılabilmektedir. Ayrıca -250~+450 °C aralığında kullanılan cam yünü ürünler de üretilmektedir. Sıcağa ve neme maruz kalması durumunda boyut değişikliği olmaz. Cam yünü, zamanla bozulmaz, çürümez, küf tutmaz, korozyon ve paslanma yapmaz. Böcek ve mikroorganizmalar tarafından tahrip edilemez. Cam yünü her türlü yapıda, dış ve iç duvarlarda, çatı katı döşemelerinde, çift cidarlı sandviç duvarlarda gerek ses gerekse ısı yalıtımı amacıyla kullanılmaktadır. Şilte halinde cam yünü: Her türlü ahşap oturtma, metal çatı ve sandviç çatılar, tavuk çiftliği ve hayvan barınaklarında yalıtım amacıyla kullanılır. Çıplak veya alüminyum kaplamalı olabilir. Kalınlık : 8–10–12–14 cm Ebat : (120)x(1000 – 800 – 750 – 600) cm Levha halinde cam yünü: Levha özelliğine göre; iki duvar arasında, dış duvarlarda, hafif bölme duvarlarda ısı ses ve yangın yalıtımı amaçlı, giydirme cephe sistemlerinde, granit mermer, alüminyum vb. cephe kaplamalarının arkasında su itici özellikte yangın, ısı ve ses yalıtımı amacıyla kullanılır. Kalınlık : 2–2,5–3–5–6–7,5–8–10 cm Ebat : (40–60)x(120–270) cm Boru şeklinde cam yünü: Özellikle tesisat yalıtımlarında kullanılır. Alüminyum kaplı ve çıplak olanları vardır. Sanayi boruları, kalorifer tesisatı ve merkezi ısıtma tesisatı, Güneş enerjisi tesisatı boruları, Boruların terlemeye karşı korunmasında, Boruların donmaya karşı korunmasında, Basınçlı su borularında titreşime ve sese karşı yalıtım uygulamalarında kullanılır. Kalsiyum Silikat plakalar Kalsiyum silikat plakaları, mükemmel izolasyon özelliğine sahip, yüksek mukavemetli ve yüksek sıcaklığa dayanıklı ve hafif bir üründür. Maksimum 1100°C’ ye kadar mükemmel ısı izolasyonu sağlar. Resim 1. Kalsiyum silikat plakalar Ustalar, standart boyuttaki plakları inorganik kaplamalarla kaplayarak suya dayanıklı hâle getirir. Kalsiyum silikat plakaları ise el aletleriyle kolayca keser ve şekillendirirler. Yangın yalıtımında kullanmak için kalsiyum silikat bloklar da üretilmiştir. Resim 2. Kalsiyum silikat bloklar Cam Köpüğü Mineral esaslı olmasından dolayı cam köpüğünden, yangın yalıtımında memnuniyet verici sonuçlara ulaşılmıştır. Cam köpüğü aynı zamanda ısı ve ses yalıtımında da kullanılmaktadır. Özellikleri Su ve buhar difüzyonu geçirmez Çok yüksek basınç mukavemetine sahiptir Yanmaz Kimyasallara dayanıklıdır Anti bakteriyel olması sebebiyle küf ve hastalık yapmaz Haşere ve kemirgenler cam köpüğüne zarar veremezler Uygulama kolaylığına sahiptir. Üreticiler, cam köpüğünü değişik renk ve ebatlarda üretir. Ayrıca detayları dikkate alarak köşeler için profilli tipler ve kendinden eğimli çeşitler hazırlarlar. Tesisat elemanları için boru şeklinde cam köpükleri de üretirler. Bunun yanında, uygulama yapılan yerlerde detaylandırmada kullanılmak üzere cam köpüğü şeritler sunarlar. Resim 3. Cam köpüğü Vermikülit Hafif vermikulitin inorganik bağlayıcılarla birleşiminden oluşmaktadır. Boyut sabitlemesi mükemmel olan vermikülit paneller, düzgün bir yüzeye ve yüksek mukavemet / ağırlık oranına sahiptir. Günümüzde vermikülit yanmaz paneller, zararlı etkilerinden dolayı asbestsiz üretilmektedir. Çeşitli kalınlıklarda ve ebatlarda üretilebilen vermikülit paneller, ihtiyaca göre 1.5 saatten 4 saate kadar yangına dayanımlı olup sahada ahşap kadar kolay işlenebilmektedir. Vermikülit panellerin üzerine istenen renkte laminat kaplanabilmekte ve dekoratif olarak iç mekânlarda rahatlıkla kullanılabilmektedir. 1150°C’ ye kadar sıcak yüzey ve arka plan yangın izolasyonun da kullanılırlar. Vermikülit izolasyon blokları, mükemmel izolasyon özelliğine sahip, yüksek sıcaklıkta yüksek mukavemet gösteren son derece hafif bir üründür. Maksimum 1100°C-1150°C ye kadar mükemmel ısı izolasyonu sağlar. Yüksek mukavemet ve düşük termal iletkenliğin bileşimi sayesinde termal şoklara karşı yüksek dayanımlıdır. Vermikülit bloklar, farklı yoğunluk, izolasyon özelliği ve basma dayanımları ile pek çok seçenek sunabilmektedir. Standart Boyutlar : Boyut Kalınlık 1000x610 25 mm 1000x305 100mm Bütün vermikülit bloklar el aletleri ile kolaylıkla şekillendirilebilir. Özel şekilli malzemeler için sipariş üzerine imalat yapılmaktadır. Basınçlı kalıplama sistemi ile farklı şekilli parçaların farklı yoğunluklarda imalatı mümkündür. Resim 4. Vermikülit yanmaz panel ve bloklar İşlevleri ve Kullanıldığı Yerler Asma tavanlar Bölme duvarlar Elektrik kablo kanalları Havalandırma kanalları Yangın kapıları Yangın damperleri Döşemeler Çelik konstrüksiyon üzeri yangın yalıtımında kullanılır. Uygulama Alanları Ofis binaları Konutlar Alışveriş merkezleri Gösteri merkezleri Sinemalar Tiyatrolar Gemiler Özellikleri Kimyasal olarak nötrdür. Korozyona sebep olmaz ve boya, tutkal vb. malzemelerle uyumludur. Yapısında lif yoktur. Yapısal olarak hafif ama yüksek dayanımlıdır. Boyut stabilizesi yüksektir. Malzeme, sınırlı su emme kapasitesine sahiptir. Suya battığında kurutursak yeniden eski dayanımına kavuşur. Tipik ahşap takımlarla işleyebiliriz ve uygulaması pratiktir. Üzerini boyayabilir ya da laminantla kaplayabiliriz. Ayrıca, parçaları özel vidalarla veya özel tutkalla birleştiririz. Genleştirilmiş Perlit Belirli nitelikte öğütülmüş perlit kayası parçacıklarının 1200 °C sıcaklıkta genleştirilmesi yöntemi ile üretilen, gerek yapı gerekse tesisat kısımlarında ısı ve ses izolasyonu sağlamak, yangına karşı koruyucu önlem almak gibi değişik maksatlar için kullanılan çok hafif, kum görünümünde, yapı sağlığı kurallarına son derece uygun, doğal bir yalıtım malzemesidir. Resim 5. Perlit Şilte halinde genleştirilmiş perlit: Biz, içini özel katkılı genleştirilmiş perlit agregasıyla doldurduğumuz bu malzemeyi deniz yatağı görünümünde üretiriz. Malzeme, oldukça pratik ve ekonomik bir çözüm sunar. Ayrıca her bakımdan mükemmel ısı, ses ve yangın yalıtımı sağlar. Perlit esaslı yapısı sayesinde teknik özelliklerini hiçbir zaman kaybetmez. Resim 6. Şilte haline getirilmiş genleştirilmiş perlit Perlit Şilteler Perlit şilteler, inorganik hammadde olan bazalt taşını 1350°C - 1400°C'de ergiterek elyaf haline getirmemizle elde ettiğimiz bir malzemedir. Bu malzeme, içi granül halde özel katkılı genleştirilmiş perlit agregasıyla doludur. Deniz yatağı görünümünde karşımıza çıkan bu şilteler, hem pratik hem de ekonomik çözümler sunar. Ayrıca, ısı, ses ve yangın yalıtımı konusunda üstün performans gösterir. Uygulama Alanları: Şiltelerin en geniş kullanım alanı tavan aralarının (kapalı çatıların) ve teras çatıların (açık çatıların) ısı yalıtımıdır. Bunlara ek olarak, çift duvar aralarını doldururken, zemine oturan döşemelerin ısı yalıtımında ve katlar arasında ses geçişini önlemek amacıyla yüzer şap sistemlerinde de kullanırız. Özellikle yangına karşı korumak istediğimiz yapı kısımları, örneğin ahşap binalar için de perlit şilteleri rahatlıkla kullanabiliriz. Teknik Özellikleri: Şilte boyutları: 50x100 cm Şilte kalınlığı: Yaklaşık 7 cm Şilte ağırlığı: 3–4 kg Isı iletkenliği: 0.030 kcal/mh°C Yanıcılığı: Malzeme yanmaz özellik gösterir, bu yüzden onu yangın önleyici amaçla uygularız. Depolama süresi: Kapalı ve nemsiz ortamda sınırsızdır. Ambalaj: 50x100 cm şilte Alçı Panolar Alçı taşı, dünyanın var oluşundan bu yana bulunan düşük yoğunlukta bir taştır. Bu taşı, her iki yüzünü karton ile kaplayarak alçı pano haline getiririz. Bugün dünyanın birçok ülkesinde ev ve iş yerlerinin duvar ve tavan kaplama malzemesi olarak alçıyı kullanırız. Özellikle iç mekanlarda detaylara gösterdiğimiz özenle birlikte şekil, renk ve fonksiyon arasında kurduğumuz uyum, mekan içinde eşsiz bir görsel şölen yaratır. Alçı, doğadaki en iyi hammadde olmasının yanı sıra, sağladığı esneklik, akustik performans, yüksek dayanım ve doğa dostu olma özellikleri sayesinde pek çok tasarımcının fikir ve tasarımlarını zenginleştirerek görsel şölenlere dönüştürür. Alçının Sahip Olduğu Özellikler: Yanmazlık Isı yalıtımı Hafiflik İşleme ve onarım kolaylığı Yüzeye nefes aldırma Bakteri üretmeme Alçının Nem Düzenleyici Özelliği: Kapalı bir hacimde bulunan su buharı, hacmi çevreleyen dış yapı elemanlarının yüzeylerine temas ettiğinde soğur ve yoğuşur. Bu durum, yapı elemanlarının ıslanmasına, dolayısıyla da elemanların yüzeylerinde su lekeleri ve çiçeklenmelere neden olur. Ancak alçı, düşük ısı iletkenliği sayesinde yalnızca yoğuşmayı geciktirmekle kalmaz; aynı zamanda boşluklarında önemli bir oranda ortam nemini ve kondansasyon suyunu emer. Bu sayede, iç hacimde bağıl nemin azalmasını sağlayarak yoğuşmayı azaltır. Ayrıca, nem azaldığında alçı kendi bünyesindeki nemi ortama bırakır. Alçı, ortamın yeterli derecede nemli kalmasını sağlar ve kaloriferli evlerde yaşam koşullarını iyileştirir. Alçının Isı İletkenlik Özelliği: Alçı ısı iletkenlik değerinin doğal malzemeler arasında ahşaba çok yakın olduğunu ve diğer doğal malzemelerden daha az ısı ilettiğini gözlemledik. Alçının ısı iletkenlik derecesi, alçı hamurunun birim hacim ağırlığına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Birim hacim ağırlığı ise hamura kattığımız alçı/su oranına bağlıdır. Alçı hamurundaki alçı oranı fazlalaşıp su oranı azaldıkça, alçının birim hacim ağırlığı artar. Geleneksel bir yapı malzemesi olan alçı, ısı yalıtımı ve diğer olumlu özellikleri sayesinde günümüzdeki yapıların duvar konstrüksiyonlarının estetik, konfor ve insan sağlığı açısından standardını yükseltecek niteliktedir. İnşaat sektöründe alçı kullanımının artması, doğadan kolayca elde edip işleyebildiğimiz bu malzemenin sunduğu önemli avantajları beraberinde getiriyor. Bu sayede, minimum enerji harcayarak yüksek performanslı ürünler elde ediyor ve binalardaki ısı kaybını da azaltıyoruz. Alçı malzeme yi doğru olarak ve uygun yerlerde uyguladığımızda, mimariye çok geniş imkanlar tanır ve yüzyıllarca bozulmadan kalır. Ayrıca, sanıldığının aksine, alçı malzeme çimento ve kireç esaslı malzemelerden maliyet açısından daha ekonomiktir. Alçı panonun özelliklerine ek olarak, cam elyafı katkısıyla yangına dayanım süresini uzatabiliriz. Avantajları: Alçı panonun birçok avantajı vardır. Örneğin; yangına dayanıklı oluşu, kolay ve hızlı montaj yapılabilmesi, ses, ısı ve yangın yalıtımı sağlaması, tesisat yerleştirmeye olanak tanıması, onarımının kolay olması, eksiz ve düzgün yüzeyler sunması, yer kazanımı ve hafiflik sağlaması, kuru ve temiz uygulama imkanı tanıması, ayrıca ekonomik çözümler sunması bu avantajlar arasındadır. Seramik Yünü Seramik esaslı elyaf malzemeleri, farklı sektörlere ve farklı uygulama alanlarına yönelik olarak çeşitli kompozisyonlarda ve fiziksel yapılarda üretiriz. Bu ürünler, malzemenin uygulanacağı alana uygun olmalı ve kullanım şartlarına karşılık vermelidir. Bu sebeplerle, ürettiğimiz farklı fiziksel yapılardaki elyaf malzemelerin uygulama sıcaklığı 1260 °C - 1430 °C arasında değişir. İzolasyon malzemeleri arasında en düşük ısı iletim katsayısına sahiptir. Bu sayede, daha hafif ve daha az hacimli tasarımlar yapmamıza olanak tanır. Ayrıca, sağlığa zararlı malzemeler içermez. İçeriğinde organik kimyasallar ve asbest ürünleri gibi insan sağlığına zararlı maddeler bulmazsınız. Avantajları: Enerji kaybını en aza indirir. İzolasyon kalınlığını ve hacmini azaltır. Isı yalıtımını artırır. Seramik Yünü Plakaların Kullanıldığı Diğer Uygulama Alanları: Seramik yünü plakaları birçok farklı alanda kullanırız: Endüstriyel fırın uygulamalarında Sıvı metal ve seramik taşıma potalarında Yangından korunma donanımlarında Elektronik sanayinde Mühendislik uygulamalarında Ölçme ve kontrol cihazlarında Otomotiv endüstrisinde Baca, sıcak su kanalları ve dizel egzozlarında Yangına Dayanıklı Özel Harçlar Hazır karışımlı torbalar halinde sunduğumuz yangın durdurucu harçlar; beton, ahşap, plastik, kablo kanalları gibi tüm inşaat yüzeylerine mükemmel bir aderans sağlar. Yüksek ısı dayanımı ve yangın koruması yanında, su ve duman geçirimsiz bir uygulama da sunar. Ayrıca, katı kıvamda da esnek uygulama imkanları mevcuttur. Kablo Kanallarında Kullanımı: Malzemeyi 25 kg'lık torbalarda toz halde bulursunuz. Bunu kablo şaftına uygulayacağınız zaman, belirtilen oranlarda su ile karıştırarak harç haline getirirsiniz. Ardından, hazırladığınız bu harcı mala ile kablo şaftına perdahlarsınız. Şaftlara perdahladığımız bu harç, hacmini %3 oranında genişleterek kablolar arasındaki boşlukları doldurur. Bu genişleme sırasında hiçbir şekilde çatlama, kırılma veya büzüşme gibi fiziksel bozulmalara maruz kalmaz. Özel kimyasal karışımı sayesinde, uygulandığı ortam sıcaklığına bağlı olarak hacmini genişleterek gaz ve duman geçişini engellediği gibi, yaklaşık 600°C'de katılaşarak kabloları dahi koparır ve yangının kablo üzerinden yayılmasına kesinlikle engel olur. Kaplama Tipi Harç: Kaplama tipi yangın durdurucu malzeme, su esaslı bir kaplamadır. Özellikle kablo ve kablo demetleri üzerinde ve kablo şaftlarında yangını durdurmak için özel olarak üretiriz. Kaplamanın ana kullanım amacı, dikey veya yatay kablo yollarında muhtemel bir yangın durumunda alevin kablo üzerinden yayılmasını önlemektir. Kablolar, yangın ve yüksek sıcaklık koşullarında kısa devre oluşumunu geciktirir. Ürünü hem fırçayla hem de sprey boya tabancasıyla uygulayabilirsiniz. Ayrıca, panel tipi kaplamalarla birlikte de kullanıma uygundur. Yangına Dayanıklı Özel Silikon ve Mastikler Yangın durdurucu mastik ve silikonları, çeşitli yapısal derzlerde ve yangın bölmesi geçişlerinde kullanırız. Bu ürünler, 240 dakikaya kadar yangın dayanımı sağlar. Aynı zamanda duman, nem, su ve zehirli gazların yalıtımını yaparak yeni yapılarda veya tamir amaçlı projelerde önemli bir görev üstlenirler. Macun: Yangın durdurucu macunlar, yangın bölmesinden geçen tesisatları, geçiş boşluklarından duman, zehirli duman ve gazların, alev ve yangının 240 dakikaya kadar yangın dayanımı ile korunmasını sağlarlar. Silikon: Karmaşık geçişlerde yangın koruması sağlamak için silikon kullanırız. Küçük boşluklarda ise kolayca elle karıştırıp uygulayabiliriz. Büyük boşluklarda ise mekanik karıştırıcılar yardımıyla uygulama yaparız. Özel Boru Kelepçeleri Bina içinde kullandığımız plastik borular, yangını bir odadan diğerine ya da bir yangın bölgesinden diğerine taşır. Plastik borular üzerinde yangının yayılmasını engelleyen önemli bir uygulama, yangına dayanıklı plastik boru kelepçeleridir. Plastik boru kelepçelerini tüm yatay ve dikey plastik boru geçişlerinde duvar veya tavana monte ederiz. Böylece yangının bina içinde genişlemesini engelleriz. Alevle karşılaştığında, sıcaklığın etkisiyle iç çeperinde bulunan intumescant malzeme genişler. Bu, boruyu keser ve en kesitini %100 dolu bir gövde haline getirerek duman ve alev yayılımını engeller. Sonuç olarak, yangın sırasında ortaya çıkan üç tehlike olan sıcaklık, duman ve zehirli gazların duvarın diğer tarafına geçmesini engelleriz. Plastik boru kelepçelerini çapları 32 mm'den 500 mm'ye kadar olan borularda başarıyla uygulayabiliriz. Yukarıda kısaca teknik özelliklerini belirttiğimiz ürünleri özellikle güç santralleri, demir ve çelik fabrikaları, kimya ve petrokimya fabrikaları, otomotiv endüstrisi, çimento fabrikaları, yiyecek endüstrisi, kağıt fabrikaları ve tekstil endüstrisi ile çarşı, alışveriş merkezleri, otel ve iş merkezlerindeki elektrik ve mekanik şaftlarda kullanırız. Kaynak: Milli Eğitim Bakanlığı(2012). İnşaat Teknolojisi. Yangın Yalıtımı. 04.04.2025 tarihinde https://megep.meb.gov.tr adresinden alınmıştır.
Kaba Yapı
Isı yalıtımı
Isı Yalıtımı Farklı sıcaklıktaki iki ortam arasındaki ısı transferini azaltmak için yaptığımız işleme ısı yalıtımı deriz. Bu işlemi sağlayan malzemelere ise ısı yalıtım malzemesi adını veririz. Isı yalıtım malzemelerinin en temel özelliğini ısı iletim katsayısı oluşturur. Ayrıca yalıtım, yalnızca malzemeden ibaret değildir; tasarımdan uygulamaya kadar tüm süreçleriyle bir uzmanlık dalıdır. Bu nedenle, başarılı bir yalıtım için doğru detay, nitelikli malzeme ve sağlıklı uygulama gerekir. Isı Yalıtımının Yararları Isı yalıtımı yaptığımızda pek çok avantaj elde ederiz. Öncelikle, daha iyi ve sağlıklı bir yaşam konforu sağlarız. Bunun yanı sıra, yüksek oranda enerji tasarrufu elde ederiz. Ayrıca yapıların ömrünü uzatırız. Dahası, zararlı madde emisyonunu azaltarak çevrenin korunmasına katkı sunarız. Bununla birlikte, yapıların yatırım maliyetlerini düşürürüz. Enerji maliyetlerini ise en az %40 oranında azaltırız. Ek olarak, yalıtım sayesinde korozyonu önler ve betonarme demirlerinin çürümesini engelleriz. Ayrıca, binalarda yoğuşmayı ve rutubeti ortadan kaldırırız. Sonuç olarak, hem bireysel kullanıcılar hem de ülke ekonomisi bu uygulamadan kazanç sağlar. Isı Yalıtım Malzemeleri Cam Yünü Türkiye’de üreticiler, inorganik hammadde olan silis kumunu yüksek basınç altında 1200–1250 °C’de ergitir ve ince eleklerden geçirerek elyaf hâline getirir. Böylece cam yününü elde ederiz. Çeşitleri: Çatı şiltesi, mertek arası şiltesi, asma tavan levhası, duvar levhası, iki yüzü cam tülü kaplı şilte veya levha, alüminyum folyo kaplı levha, alçı levha kaplı taş yünü levha, klima şiltesi, prefabrik klima kanalı ve prefabrik borular. Özellikleri: Üreticiler cam yününü kullanım amacına göre farklı yoğunluk ve boyutlarda üretir. Ayrıca ölçüleri ihtiyaca bağlı olarak çeşitlendirirler. Bunun yanı sıra, uygulama alanına uygun seçenekler geliştirirler. Sonuçta, her projeye uygun esnek çözümler ortaya çıkar. Yerli hammaddeden elde edilen bu malzeme ısı ve ses yalıtımı sağlar. –50 / +250 °C sıcaklık aralığında kullanılabilir. Ayrıca sıcağa ve rutubete rağmen boyutları değişmez. Dahası, zamanla bozulmaz, çürümez, küf tutmaz ve paslanmaz. Üstelik böcekler ve mikroorganizmalar tarafından tahrip edilemez. A sınıfı yanmaz malzeme olduğundan güvenliği artırır. Son olarak, ISO 9001 kalite, ISO 14001 çevre ve OHSAS 18001 iş güvenliği standartlarına uygundur. Taş Yünü Biz bu malzemeyi, inorganik bazalt taşını 1350–1400 °C’de ergitip elyaf hâline getirerek üretiriz. Çeşitleri: Teras çatı levhası, yüzer döşeme levhası, ara bölme levhası, dış cephe levhası, alçı levha kaplı levha, sanayi şiltesi, prefabrik boru ve dökme taş yünü. Özellikleri: Taş yününü kullanım amacına göre farklı yoğunluk ve boyutlarda üretiriz. Ayrıca çeşitli kaplamalarla şilte, levha, boru ve dökme formlarında sunarız. Bu malzeme –50 °C ile +700/750 °C aralığında kullanılabilir. Sıcağa ve rutubete rağmen boyutları değişmez. Dahası, zamanla bozulmaz, çürümez, küf tutmaz, paslanma yapmaz. Ayrıca böcekler ve mikroorganizmalar ona zarar veremez. A sınıfı yanmaz malzeme olduğu için güvenliği sağlar. Son olarak, uluslararası kalite ve çevre standartlarına uygundur. Polistren Köpük Genleştirilmiş Polistren (EPS): Polistren hammaddesini su buharı ile temas ettiririz. İçindeki pentan gazı genleşir, granüller şişer ve birbirine yapışarak köpük levha oluşturur. Özellikleri: Üreticiler, EPS’yi farklı yoğunluk, boyut ve yüzey şekillerinde üretir. Isı ve ses yalıtımı sağlar. –50 / +75 °C aralığında kullanılabilir. Ayrıca %100 kapalı gözenekli yapısı sayesinde su almaz. Kapiler emiciliği yoktur. Bununla birlikte, asit ve bazlara dayanıklı olsa da benzin, eter ve bazı kimyasallara karşı hassastır. Güneşin mor ötesi ışınlarına karşı da zayıftır. Yine de ISO 9001, ISO 14001 ve OHSAS 18001 standartlarına uygundur. Ekstrüde Polistren (XPS): Polistren hammaddesini ekstrüzyon yöntemiyle işleriz. Böylece farklı boyut, renk ve şekillerde levhalar elde ederiz. XPS, yüksek basma dayanımına ve boyut stabilitesine sahiptir. Ayrıca su geçirmez ve homojen gözenekli yapısı sayesinde güvenli bir çözüm sunar. Poliüretan Esaslı Malzemeler Poliol ve MDI bileşiminden oluşan poliüretanı farklı şekillerde düzenleriz. Böylece süngerimsi yapıda ısı yalıtım malzemesi elde ederiz. Çeşitleri: Poliüretan sert köpük ve akustik köpük. Özellikleri: Bu malzemeyi her yüzeye uygularız. Ayrıca su geçirmezdir, yanmaz sınıfa girer, esnektir ve kendiliğinden yapışan türleri vardır. Dahası, yüksek ısı ve ses yalıtımı sağlar. Bünyesi Boşluklu Malzemeler Isı ve ses iletim katsayısı düşük olsa da bazı malzemeleri yalıtım sınıfına dahil etmeyiz. Ancak, bu malzemeler farklı projelerde avantaj sağlar. Örnekler: Gazbeton, ponza taşı, bims blok, izotuğla. Gazbeton: Kuvarsit, kireç, alçı ve su karışımına alüminyum tozu ekleriz. Kirecin reaksiyonu sonucu gözenekli yapı oluşur. Böylece gazbetonu elde ederiz. Bu malzeme hafiftir, kolay işlenir, 1200 °C’ye kadar dayanır, yüksek ısı ve ses yalıtımı sağlar. Pomza (Bimsblok): Volkanik faaliyetlerde ani soğuma sonucu gözenekli hâle gelir. İnorganiktir, çürümez, küf tutmaz, çimento ile güçlü bağ kurar ve yanmaz. Birden Fazla Cam Uygulaması Isı yalıtımı için yapılardaki boşluklara birden fazla kat cam kullanırız. Bu yöntem, hem ısı hem de ses yalıtımı sağlar. Ayrıca temizdir, sağlıklıdır ve ekstra zaman gerektirmez. Sonuç Tüm bu malzemeler sayesinde hem enerji verimliliği sağlarız hem de yaşam konforunu artırırız. Ayrıca çevreyi korur, maliyetleri düşürür ve yapıların ömrünü uzatırız. Dolayısıyla, doğru malzeme seçimi ve uygulamasıyla hem bireysel hem toplumsal ölçekte büyük fayda elde ederiz. Kaynak:Milli Eğitim Bakanlığı (2006). İnşaat Teknolojisi – Isı Yalıtımı. 04.04.2025 tarihinde megep.meb.gov.tr adresinden alınmıştır.
Kaba Yapı
Tesisat Yalıtımı
Tesistat Yalıtımı Tesisat yalıtımını, kullanılan malzemenin cinsine göre farklı amaçlarla uygularız. Böylece istenmeyen ses oluşumunu engeller, ısı kayıplarını azaltır ve yangının hem tesisata hem de yapıya zarar vermesini önleriz. Kısacası, tesisat yalıtımı güvenlik ve verimlilik açısından hayati bir rol üstlenir. Tesisat Yalıtım Malzemeleri 2.1 Seramik Yünü Biz seramik yününü, Al₂O₃, SiO₂, ZrO₂, Fe₂O₃+TiO₂, CaO+MgO ve Na₂O+K₂O gibi maddeleri elyaf hâline getirerek üretiriz. Bu malzeme çok düşük termal iletkenlik katsayısına sahiptir ve bu özelliği sayesinde mükemmel yalıtım sağlar. Ayrıca yanmaz özelliğiyle (DIN 4102 A1 kalite) güvenlik sunar. Dahası, içeriğinde insan sağlığına zararlı kimyasallar veya asbest bulunmaz. Avantajları Enerji kaybını en aza indirir. İzolasyon kalınlığını ve hacmini azaltır. Isı yalıtımını önemli ölçüde artırır. Kullanım Alanları Mikroporöz plakaları yalnızca tesisatta değil; aynı zamanda endüstriyel fırınlarda, sıvı metal taşıma potalarında, yangından korunma ekipmanlarında ve elektronik sanayinde de uygularız. Bununla birlikte, mühendislik uygulamalarında, otomotiv endüstrisinde, baca sistemlerinde ve egzoz kanallarında da tercih ederiz. Genel Özellikleri Termal şoklara karşı yüksek direnç gösterir. Vibrasyona karşı dayanıklıdır. Yüksek basma mukavemeti sayesinde güvenilirlik sağlar. Kolay işlenebilir ve kesinlikle asbest içermez. 2.2 Taş Yünü Taş yününü, bazalt taşını 1350–1400 °C’de ergitip elyaf hâline getirerek üretiriz. Kullanım yerine göre şilte, levha, boru veya dökme formunda hazırlarız. Ayrıca, farklı kaplama malzemeleriyle çeşitlendirerek kullanım alanlarını genişletiriz. Kullanım Alanları Taş yününü yalnızca ısı yalıtımı için değil, aynı zamanda ses yalıtımı, akustik düzenleme ve yangın güvenliği amacıyla da uygularız. Genel Özellikleri 750–1000 °C sıcaklık aralığında güvenle çalışır. Sıcağa ve neme maruz kaldığında boyut değiştirmez. Zamanla bozulmaz, çürümez ve küf tutmaz. Korozyon ve paslanmaya karşı dayanıklılık gösterir. Böcek ve mikroorganizmalara karşı dirençlidir. Sonuç Sonuç olarak, tesisat yalıtımında kullandığımız seramik yünü ve taş yünü, yalnızca enerji verimliliğini artırmaz. Aynı zamanda yapıların güvenliğini ve konforunu da sağlar. Özellikle yangına dayanıklılık ve uzun ömürlü kullanım, bu malzemeleri tesisatlarda vazgeçilmez hâle getirir. Kaynak Milli Eğitim Bakanlığı (2006). İnşaat Teknolojisi – Tesisat Yalıtımı. 04.04.2025 tarihinde megep.meb.gov.tr adresinden alınmıştır.
Kaba Yapı
Ses Yalıtımı
🎧 Ses Yalıtımı 1. Ses Yalıtımının Tanımı Ses yalıtımı, konut, okul, işyeri gibi yapılarda veya çevrede oluşan istenmeyen sesleri engelleyerek gürültünün zararlı etkilerini azaltmayı amaçlar. Ayrıca, kayıt stüdyoları, sinema ve konser salonlarında dış sesleri önleyerek gerekli kullanım koşullarını sağlar. Dahası, jeneratör, hidrofor ve kalorifer gibi gürültülü bölümlerde çevreye yayılan sesleri azaltır. 2. Ses Yalıtımının Temel İlkeleri Ses yalıtımı, ısı yalıtımı ile benzerlik gösterir. Bir ses yutucu malzemenin enerjinin tamamını yok etmesini beklemeyiz. Bunun yerine, gürültü seviyesini azaltmayı hedefleriz. Örneğin, 10 dB azalma gürültünün yarı yarıya azalması anlamına gelir. Ancak bu düzeyde bir azalma hem pratik değildir hem de ekonomik değildir. Eğer gürültüyü kaynağında yok edemezsek, sesin ortamda yayılmasını önlemek için bariyer, panel veya duvar gibi önlemler alırız. Bu noktada kullanılan malzemenin ses iletim kaybı ve yalıtım oranı kritik önem taşır. 3. Gürültünün İnsan Üzerindeki Etkileri Kentleşmenin doğal sonucu olan gürültü, insan sağlığına ve konforuna zarar verir. Özellikle plansız kentleşen bölgelerde bu sorun daha belirgin hale gelir. Trafik, fabrikalar, havaalanları veya komşudan gelen sesler, farklı yoğunluklarda rahatsızlık verir. Bununla birlikte, bazı alanlarda düşük ses seviyesi kritik önem taşır. Radyo yayıncılığında, müzik stüdyolarında, hastanelerde veya okullarda sessiz bir ortam oluşturmak gerekir. Sonuç olarak, huzurlu yaşam ve çalışma alanları için gürültüyle mücadele kaçınılmazdır. 4. Ses Yalıtımında Kullanılan Malzemeler Mineral esaslı malzemeler: Camyünü, taş yünü Poliüretan ve melamin esaslı malzemeler: Akustik köpükler Kaplama malzemeleri: Halı, mantar şilte, kauçuk tabanlı ürünler Bu malzemeler, ortamdaki ses dalgalarının iletimini keserek etkili bir yalıtım sağlar. 5. Ses Yalıtımının Faydaları Ses yalıtımı yalnızca konfor değil, aynı zamanda sağlık için de gereklidir. Dünya Sağlık Örgütü araştırmalarına göre gürültü, çocuklarda öğrenme ve hafıza sorunlarına yol açar. Ayrıca, iş yerlerinde çalışanların dikkatini dağıtarak iş kazalarına neden olabilir. Doğru yapılan ses yalıtımı: Stresi azaltır. Sağlıklı ve konforlu yaşam alanları sunar. İş verimini artırır. Eğitim kalitesini yükseltir. 6. Uygulama Alanları Ses yalıtımı, konut, okul, hastane, yurt, otel gibi yapılarda uygulanır. Ayrıca, jeneratör odaları, kalorifer daireleri, eğlence mekanları, sinema, tiyatro, konser ve konferans salonları ile stüdyolarda da tercih edilir. 7. Döşemelerde Ses Yalıtımı 7.1 Halı ve Mantar Şilte En basit yöntem, zemini halı veya kauçukla kaplamaktır. Daha ileri uygulamalarda ise “yüzer döşeme” sistemi kullanırız. Halı altına serilen mantar şilte, yalnızca ses değil aynı zamanda ısı yalıtımı da sağlar. Ayrıca nem, küf ve statik elektriklenmeye karşı koruma sunar. 7.2 Yüzer Döşeme Darbe seslerini önlemek için en etkili yöntemdir. Döşeme ile duvar arasındaki bağlantıyı keserek ses köprülerini yok eder. Böylece hem alt hem de yan mekanlara ses geçişini engeller. 8. Tavanda Ses Yalıtımı Tavanlarda ses yalıtımı için asma tavan sistemleri uygularız. Asma tavanlar, ses geçişini engellediği gibi akustik düzenlemeye de katkı sağlar. Ayrıca, nem ve sıcaklığa dayanıklı paneller kullanarak uzun ömürlü çözümler elde ederiz. Bununla birlikte, estetik açıdan da mekânlara değer katar. 9. Sonuç Sonuç olarak, ses yalıtımı yalnızca gürültüyü azaltmaz. Aynı zamanda sağlığı, verimi ve yaşam kalitesini doğrudan etkiler. Doğru malzeme seçimi, uygun uygulama ve kaliteli işçilik sayesinde etkili bir ses yalıtımı mümkündür. Kaynak:Milli Eğitim Bakanlığı (2005). İnşaat Teknolojisi – Yalıtma Hazırlık. 04.04.2025 tarihinde megep.meb.gov.tr adresinden alınmıştır.