Kaba Yapı

Kaba Sıva

Düz sıvanın birinci tabakasını oluşturmak, ince sıvaya zemin hazırlamak, duvardaki hataları örtmek, yapı elemanlarını dış etkilere karşı korumak, duvarın dayanımını artırmak, su ya da rutubet geçişine engel olmak ve düzgün yüzey elde etmek için, duvarın kâgir malzeme ile kaplanmasına kaba sıva denir.

Amacı

• Sıva yapılacak yüzeyin hatalarını gidererek, düzgün yüzey oluşturmak.
• Ortak zemin oluşturarak, farklılıkları ortadan kaldırmak
• Sıva yapılacak yüzeyin mukavemetini artırmak.
• Su ya da rutubet geçişine engel olmak
• İnce sıva yapmaya zemin oluşturmak.

Kaba Sıva Yapma Kuralları

• Kaba sıva harcının yapımında kullanılacak, kaba kum veya kırma taş, temiz olmalı ve elenmelidir.
• Kaba sıva yapımında kullanılacak kum, 7 mm çaplı yuvarlak delikli elekte elenmiş dişli kum olmalıdır.
• Bağlayıcılardan biri olan kireç, söndürülmemiş taş halinde ise; kireç kuyusunda söndürülmeli ve orada en az üç hafta bekletilmelidir.
• Bağlayıcılardan; çimento, alçı veya torba kireç; rutubetten korunmuş, zaman aşımı ve depolama hatasından dolayı birleştirme özelliğini kaybetmemiş olmalıdır.
• Sıva harcı yapımında kullanılan malzemelerin(gereçler) oranları, sıvanın cinsine ve yapılacağı yere göre değişir. Bir binada yapılacak aynı cins sıva için bu oran sabit olmalıdır.
• Sıvanacak yüzeylere çalışanların boyu yetişmeyecek ise iskele kurulmalıdır. İskele; üzerinde kolaylıkla ve güvenle çalışılabilecek şekilde ve sağlamlıkta olmalıdır.
• Sıva yapılacak yüzey temizlenmiş ve mevsimine göre ıslatılmış olmalıdır. Sıvanacak yüzeyde kalan toz ve kirler, harcın yüzeye yapışmasına engel olur ve sıva, kuruduktan sonra kavlar.
• Sıva, aşağıdan yukarıya doğru vurulmalıdır.
• Sıva yapılacak yüzey, sıva yapılmadan önce, mutlaka akıcı kıvamdaki harç ile sıva altı serpme yapılmalıdır.
• Sıva harcı, ince tabakalar halinde sıvanacak yüzeye vurulmalıdır. Harç, sıva kalınlığı kadar bir defada yüzeye vurulursa, düzgün yüzey elde etmek güçleşir, sıva zamanla çatlar ve kavlar.
• Çimento ve takviyeli harç ile yapılan sıvalar, sıcak havalarda prizini normal şartlarda yapabilmesi için ıslatılmalıdır. Soğuk havalarda ise sıva yapılmamalıdır. Mutlaka yapılacaksa, donmaya karşı tedbir alınmalıdır.
• Kaba sıva, bina içinde normal olarak 15 mm. ve dış cephede 20 mm. Kalınlığında olmalıdır.
• Kaba sıva yapılmadan önce, kapı ve pencere kasaları takılmış olmalıdır.

MAKİNE İLE SIVA YAPMA

Sıva için gerekli kuru malzemeleri hazneye koyduktan sonra kullanacağı sıva harcını kullanıma hazırlayan makinelerdir. Su oranı ayarlandığında homojen bir karışım elde eder. Haznesindeki harca su verir, harcı karıştırır, kompresör ile gerekli basıncı oluşturarak çalışır. Basınç ile harcı homojen olarak pompalar. Hortum ucundaki oynar baş ile uygulama yerinde kullanılır. Makine ortala 200 kg ağırlığındadır. Elektrikli, 15 m yüksekliğe, 40 m uzaklığa kadar pompalama yaparak sıva yapma imkânı sağlar. Dakikada ortalama 25 litre malzeme taşıyabilen makinedir.

Amacı

• Daha homojen bir sıva harcı elde etmek
• Püskürterek yapıştırma yaptığından daha iyi yapışma elde etmek
• İşçilikten en az % 50 tasarruf sağlamak
• İnşaat alanında karıştırma ve taşıma gibi işlemleri ortadan kaldırma
• Kullanılan malzemelerde fireyi ortadan kaldırmak
• Çalışma alanı ve çevresini kirletmemek
• Harca ilave yapılacak katkı maddelerinin daha homojen karıştırılmasını sağlamak
• Sıva yüzeyini bir bütün olarak bitirerek yüzey farklılıklarını ortadan kaldırmak
• Sağlam, ekonomik ve daha güzel bir sıva elde etmek

Sıvayı Düzeltmek

Yüzeye yapıştırılmış sıva malzemesinin tavanda yatay olarak düzgünleşmesini, duvar ise yine dikey olarak düzgün olmasını sağlamak. Bu düzgünleşmenin terazi düzgünlüğünde olmasını sağlama işlemidir. Bu işlemi sağlayacak terazili anolar önceden yüzeye mastar boyunu geçmeyen aralıkla yapıştırılır. Anolar üzerindeki ilk hareket çapraz kısa hareketler ile olur. Mastarlık tahta ya da metal el aletleri daima temiz kullanılır. Hem kaba hem de ince sıva sonunda mastar ile düzeltme yapılır. İnce sıva da mastar ile düzeltme işlemi bitince perdah malası ile daha nitelikli düzeltme yapılır. Perdah sonunda sünger ile son düzeltme yapılır.

Sıvayı Düzeltme İş Sırası

• Çalışma sahasında gerekli güvenlik önlemlerini alınır.
• İşe uygun elbise, eldiven ve baret giyilir.
• Kullanılacak anoların yüzeyleri çok temiz olmalıdır.
• Anoların yapışacağı yerleri belirleyiniz ve harcını yüzeye toplu olarak bırakınız.
• Anoların harcın içine bastırarak yapışmasını sağlamalısınız.
• Anoların yapışmasını sağlanınca fazla harçlar mala ile sıyrılarak alınır.
• Yüzeye yapıştırılmış harçların üzerinden mastar ile ilk düzeltme işlemi yapılır.
• Çukur kısımlar ikincide doldurulur. Fazlalıklar her defasında alınır.
• Anolar yerlerinden mala ucu ile çıkartılır. Yerleri harç ile doldurulur.
• İnce sıva sonrası düzeltilmiş yüzeyler nemli kuruma anında perdahlanır.
• Sıva sürekli sulanarak çatlaması önlenir. Perdah ve sünger çekilir.
• Geniş uçlu mala ile sıkıştırma işlemi yapılır.
• Köşe bölgelerde özel rendelerle keskin köşe çizgileri oluşturulur.
• En son sünger ile yüzeydeki hareketli taneler dökülür.

Mastarlık (Ano-Ana)

Yüzeye yapılacak sıvayı; şakulünde ve düzgün yapabilmek, sıva kalınlığını kontrol altına alabilmek, mastar çekmeyi kolaylaştırmak amacıyla yapılan kılavuzlara mastarlık (ana-ano) denir.

Amacı

• Sıvayı şakulünde yapmak
• Sıvayı düzgün yapmak
• Sıva kalınlığını kontrol altına almak
• Mastarı dayayıp çekmek
• Sıva yapmayı kolaylaştırmak
• Sıva hatalarını en aza indirmek

Mastarlık (Ano-Ana) Yapma Kuralları

• Mastarlık (ano-ana) harcının yapımında kullanılacak, kaba kum veya kırma taş, temiz olmalı ve elenmelidir.
• Mastarlık (ano-ana) yapımında kullanılacak kum, 7 mm çaplı yuvarlak delikli elekte elenmiş dişli kum olmalıdır.
• Bağlayıcılardan biri olan kireç, söndürülmemiş taş halinde ise; kireç kuyusunda söndürülmeli ve orada en az üç hafta bekletilmelidir.
• Bağlayıcılardan; çimento, alçı veya torba kireç; rutubetten korunmuş, zaman aşımı ve depolama hatasından dolayı birleştirme özelliğini kaybetmemiş olmalıdır.
• Mastarlık (ano-ana) harcı yapımında kullanılan malzemelerin (gereçler) oranları, sıvanın cinsine ve yapılacağı yere göre değişir. Bir binada yapılacak aynı cins sıva için bu oran sabit olmalıdır.
• Mastarlık (ano-ana) yapılacak yüzeylere çalışanların boyu yetişmeyecek ise iskele kurulmalıdır.
• İskele; üzerinde kolaylıkla ve güvenle çalışılabilecek şekilde ve sağlamlıkta olmalıdır.
• Mastarlık (ano-ana) yapılacak yüzey temizlenmiş ve mevsimine göre ıslatılmış olmalıdır. Sıvanacak yüzeyde kalan toz ve kirler, harcın yüzeye yapışmasına engel olur ve sıva, kuruduktan sonra kavlar.
• Mastarlık (ano-ana) yapılacak yüzey, mastarlık yapılmadan önce, mutlaka akıcı kıvamdaki harç ile sıva altı serpme yapılmalıdır.
• Mastarlık (ano-ana) yapılacak harç, ince tabakalar halinde yüzeye vurulmalıdır. Harç, mastarlık kalınlığı kadar bir defada yüzeye vurulursa, düzgün yüzey elde etmek güçleşir, sıva zamanla çatlar ve kavlar.
• Çimento ve takviyeli harç ile yapılan mastarlıklar (ano-ana), sıcak havalarda prizini normal şartlarda yapabilmesi için ıslatılmalıdır. Soğuk havalarda ise mastarlık yapılmamalıdır. Mutlaka yapılacaksa, donmaya karşı tedbir alınmalıdır.
• Mastarlıklar (ano-ana), bina içinde normal olarak 15 mm ve dış cephede 20 mm kalınlığında olmalıdır.
• Mastarlıklar (ano-ana) yapılmadan önce, kapı ve pencere kasaları takılmış olmalıdır.

Hatalı Sıva Uygulamaları

Ülkemizde sıva uygulamalarında, gerek sıva malzemeleri (gereçler) karışımlarında ve gerek uygulama sırasında önemli hatalar yapılmaktadır. Yerleşmiş hatalı uygulama alışkanlıklarının değişmesi mümkün olamamaktadır. Yapılan bu hataların sonucu, ülkemizde sıva ve cephe hasarlarına, hemen her binada rastlamak mümkündür.